SBC چیست؟
SBC به زبان ساده، المانی است که منحصرا به شبکه های VoIP اختصاص دارد و این که هر مکالمه یا "Session" چگونه شروع می شود، چگونه ادامه می یابد و چگونه ختم می شود، را در لبه ی ورودی شبکه "Border"، کنترل می‌کند.
SBC هچون یک روتر، میان سرویس دهنده (یک سیستم تلفنی IP-PBX، یک سیستم UC و یا ITSP) و دریافت کنندگان سرویس (کاربران و یا سیستم های دیگر) قرار می گیرد و از این طریق تنها تماس های مجاز، میان دو شبکه ی مورد اعتماد (داخلی) و شبکه ی غیر قابل اعتماد (خارجی)، برقرار خواهند شد؛ از این طریق توپولوژی و معماری شبکه VoIP که در پشت این المان قرار گرفته اند، از دید همگان مخفی خواهد ماند.
به صورت کلی SBC همچون فایروالی برای شبکه های ویپ (VoIP) می باشد که علاوه بر برقراری امنیت، مسیریابی و یکپارچه سازی را نیز در این شبکه ها فراهم می کند.
جایگاه قرارگیری SBC همچون فایروال های شبکه، لبه ی ورودی شبکه VoIP می باشد، که معماری رایج آن در شکل زیر نشان داده شده است.
SBC در مقابل فایروال
از آنجایی که مهم ترین علت بکارگیری SBC در شبکه های VoIP، امنیت می باشد، معمولا سوالاتی که مطرح می گردند، عبارتند:
- از اینکه تفاوت SBC و فایروال های شبکه چیست؟
- آیا با وجود یک فایروال در لبه ی شبکه IP، نیازی به المان دیگری همچون SBC می باشد؟
- آیا فایروال شبکه برای برقراری امنیت شبکه ی IP و VoIP کافی نیست؟
پاسخ این سوالات ارتباط تنگاتنگی با شناخت از شبکه ی VoIP و آسیب پذیری این شبکه دارد. در ادامه با بررسی قابلیت ها و امکاناتی که یک SBC فراهم می کند، به این سوالات پاسخ داده خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر به مستندات تهیه شده توسط شرکت ساعیان ارتباط مراجعه کنید.
SBC چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
SBC برای امنیت
مهم ترین وظیفه ی یک SBC در شبکه VoIP، ایجاد یک لایه ی امنیتی و حفظ سیستم تلفنی از سوء استفاده توسط هکرها و کلاه برداران تلفنی می باشد. این المان کنترل سیگنالینگ و مدیا را که جهت برقراری یک مکالمه الزامیست، بر عهده دارد. به عبارت دیگر SBC یک B2BUA یا Back to Back User Agents می باشد؛ درخواست های رسیده در لبه ی بیرونی را دریافت کرده و برای آن ها، یک درخواست جدید در طرف مقابل ایجاد می کند.
این قابلیت، به SBC اجازه می دهد تا کلیه ارتباطات VoIP را کنترل و آنالیز کرده و سیاست های امنیتی را به صورت پویا اعمال کند.
پنهان سازی توپولوژی (Topology Hiding)
عبور هر پیام مربوط به پروتکل سیگنالینگ SIP، از المان های مختلف شبکه VoIP، باعث می شود تا فیلدی با عنوان "Via" به آن پیام اضافه گردد. در این صورت، هر پیام در هنگام خروج از شبکه، دارای مجموعه ای از این فیلدهاست که مسیر طی شده توسط آن پیام را نشان می دهد. این اطلاعات می تواند توپولوژی و ساختار شبکه VoIP را در اختیار نفوذگران قرار دهد. SBC با استفاده از قابلیت B2BUA، این فیلدها را حذف کرده و فقط یک فیلد "Via" که آدرس خودش را در آن قرار می دهد، درخواست های رسیده را به طرف دیگر منتقل می کند؛ و در نتیجه توپولوژی شبکه VoIP داخلی برای محیط بیرونی، مخفی می ماند.
NAT Traversal
یکی از مهمترین دلایلی که باعث می شود تا سیستم های تلفنی به صورت مستقیم در شبکه اینترنت قرار داده شوند و از این طریق مورد حمله قرار گیرند، مشکلات مربوط به NAT Traversal می باشد؛ که از قابلیت های SBC، رفع این مشکلات می باشد. در فایروال های شبکه به دلیل آن که از بدنه پیام های پروتکل SIP، شناختی وجود ندارد، تنها فرایند NAT در سرآیند IP بسته های مربوط به ترافیک VoIP، صورت می گیرد و تغییری در بدنه پیام SIP و یا SDP مربوطه، انجام نمی شود. به همین دلیل در بسیاری از موارد حتی با انجام برخی تنظیمات NAT در سیستم تلفنی، در صورتی که مکالمات برقرار شوند، بدون صدا خواهند بود و یا انتقال صدا تنها از یک سمت صورت می پذیرد. SBC با قرار گرفتن در لبه ی شبکه و آنالیز ترافیک ها، می تواند NAT را تشخیص دهد؛ و با باز نگه داشتن پورت های مورد نیاز بر روی فایروال و اصلاح آدرس های IP در بدنه و سرآیند پیام، مشکل NAT را رفع کند.
تشخیص و جلوگیری از نفوذ
یکی دیگر از تفاوت های مهم SBC و فایروال، امکان تشخیص حملات و جلوگیری از بروز آن ها می باشد. SBC این قابلیت را دارد که الگوی درخواست های ارسالی را شناسایی کند و مانع از انتقال ترافیک غیر عادی به داخل و یا خارج شبکه گردد. با استفاده از این مکانیزم تشخیص، SBC این قابلیت را دارد تا حملات DoS/DDoS، اسکن SIP Registration و حتی حملات Fuzzing همچون SIP Malformed Packet (ارسال پیام هایی که ساختار درستی ندارند)، را نیز تشخیص دهد و منبع ارسال کننده را مسدود کند.
یکی دیگر از نگرانی های امنیتی درحال حاضر، در ارتباط با BYOD می باشد. بسیاری از کاربران با تجهیزات شخصی خود، به شبکه محل کار متصل می گردند و ممکن است اپلیکیشن خاصی را نصب کنند، در حالی که این اپلیکیشن، یک بدافزار بوده و قصد سوء استفاده از بستر ارتباطی را دارد. SBC از طریق مکانیزم های تشخیص، می تواند این دسته از ترافیک ها را نیز شناسایی کرده و مسدود نماید.
پروتکل های امن
همانطور که قبلا نیز به آن اشاره شد، یکی از روش های امن سازی ارتباطات تلفنی بر روی بسترهای عمومی همچون اینترنت، بکارگیری پروتکل های امن همچون پروتکل TLS به منظور امن سازی سیگنالینگ و پروتکل SRTP به منظور محافظت از کانال های صوتی می باشد. SBC این امکان را فراهم می کند تا با استفاده از سخت افزار مستقل، پردازش های مربوط به رمزنگاری ترافیک صورت پذیرد و از این طریق، بدون هیچ گونه خللی در توان پردازشی سیستم، به صورت کامل از ظرفیت آن بهره برد.
قابلیت های اشاره شده، از جمله مهم ترین تفاوت های میان SBC و فایروال شبکه بوده و بر همین اساس نمی توان یک SBC را با یک فایروال شبکه جایگزین کرد. چه بسا که این دو المان در کنار هم می توانند سطح قابل توجهی از امنیت را برای شبکه VoIP، ایجاد کنند. از همین رو SBC دارای یک فایروال داخلی نیز می‌باشد.
SBC برای مسیریابی
به دلیل قرار گرفتن SBC در لبه ی شبکه VoIP، نیاز است تا پس از آنالیز ترافیک دریافتی و اعمال سیاست های امنیتی، ترافیک مجاز به سمت مقصد مورد نظر، مسیریابی گردد. قابلیت مسیریابی تماس ها به سمت داخلی ها، سیستم تلفنی، ترانک ها و ... به صورت پیشرفته، بر اساس پارامترهای مختلف، از دیگر قابلیت هایی است که SBC فراهم می کند.
قابلیت بکارگیری پارامترهای مختلف که از دیتابیس استخراج می گردند، و پارامترهای پروتکل SS7 که در پیام های SIP بسته بندی شده اند، از دیگر قابلیت هایی است که در مسیریابی تماس‌ها می توان از آن بهره برد. نمونه ای ساده از مسیریابی تماس ها در زیر نشان داده شده است.
ایجاد تعادل در مسیریابی تماس ها و مسیریابی کمترین هزینه بر اساس پارامترهای تعریف شده نیز از دیگر امکانات پیشرفته مسیریابی در SBC می باشد. با استفاده از این امکانات می توان میان ترافیک انتقالی بر روی ترانک ها، تعادل ایجاد کرد و یا مکالمات را از کوتاه ترین و کم هزینه ترین مسیر به سمت مقصد هدایت کرد.
SBC برای یکپارچه سازی
گسترش سیستم های تلفنی و بهره مندی از تکنولوژی های مختلف در ارتباطات، باعث شده است تا یکپارچه سازی این راه حل ها، از مهم ترین نیازمندی های هر سازمان تلقی گردد. بسیاری از سازمان ها، سیستم تلفنی IP-PBX را به همراه تجهیزات آنالوگ و یا دیجیتال VoIP برای ارتباط با شبکه مخابرات، مورد استفاده قرار می دهند؛ این در صورتی است که اگر نیاز به راه اندازی سیستم های UC همچون ماکروسافت Lync پدید آید، یکپارچه کردن این راه حل ها، به دلایل گوناگون همچون ناسازگاری پروتکل های انتقال و یا کدک ها، پیچیده خواهد بود.
یکی دیگر از قابلیت هایی که SBC فراهم می کند، یکپارچه کردن کلیه سیستم های مرتبط به شبکه VoIP می باشد. از طریق این المان در شبکه VoIP، می توان تجهیزات مختلف همچون گیت وی ها، IP-PBX و سیستم UC را به هم متصل کرده و یک سیستم واحد از دید کاربر، ایجاد کرد. به عبارت بهتر، SBC با قابلیت تعریف ترانک های مختلف، مسیریابی، پشتیبانی از پروتکل های مختلف انتقال همچون UDP ،TCP و TLS، و تبدیل کدک های متفاوت به هم، برقراری ارتباط میان تمامی اجزای شبکه VoIP را به بهترین نحو فراهم می کند.
ارتباط میان سیستم های تلفنی پراکنده در نقاط مختلف و یا دسترسی کاربران به صورت راه دور، یکی دیگر از نمونه های رایج یکپارچه سازی است. با قرار گرفتن SBC در نقطه ی مرکزی و یا در هر یک از نقاط ارتباطی، می توان یک سیستم تلفنی یکپارچه، امن و با سطح کیفیت بالا ایجاد کرد و از مزایای تکنولوژی VoIP به صورت کامل بهره برد. در شکل زیر، نمونه ای از نحوه ی برقراری ارتباط میان سیستم های تلفنی در نقاط مختلف و کاربران راه دور، نشان داده شده است.
SBC برای مانیتورینگ
کنترل ترافیک های ورودی و یا خروجی شبکه VoIP و مانیتورینگ لحظه ای و آنلاین آن ها، از جمله روش هایی است که به منظور برقراری امنیت در شبکه VoIP، بر آن تاکید می شود. متاسفانه بسیاری از سیستم های تلفنی این قابلیت را ندارند و برای مدیران سیستم دشوار است که Log های سیستم را به صورت مداوم چک کنند.
SBC به دلیل عملکرد در لایه های مختلف، این امکان را فراهم می کند تا به صورت آنلاین و در لحظه، بتوان ترافیک تلفنی جاری را مانیتور کرد. همچنین با فراهم کردن جزییات تماس (CDR) که قابلیت یکپارچه شدن با سرور Radius را نیز دارد، می توان تماس ها را به صورت دقیق‌تر مورد بررسی قرار داد.
از دیگر امکانات کنترلی که SBC فراهم می کند، گزارشات مربوط به RTCP می باشد. به عبارت دیگر، خروجی این پروتکل کنترلی توسط SBC ثبت شده و آمار مربوطه در اختیار مدیر سیستم قرار داده می شود که با استفاده از آن می توان کیفیت ترافیک را سنجید.
SBC کیفیت سرویس (QoS) را با امکان تعریف ToS و یا DSCP نیز فراهم می کند و از این طریق، مانیتورینگ کیفیت سرویس در سطح IP را در اختیار قرار می دهد. در شکل زیر نحوه ی اعمال QoS بر روی ترافیک شبکه، نشان داده شده است.
نتیجه گیری
با توسعه تکنولوژی VoIP و افزایش سوء استفاده از آسیب پذیری های آن، برقراری امنیت و جلوگیری از نفوذ به این شبکه ها، از موضوعات حساس برای کاربران آن می باشد. در سال های اخیر، اخبار گوناگونی از حملات صورت گرفته به سیستم های تلفنی کسب و کارها، شنیده می شود؛ این که نفوذگران قبض های تلفن میلیونی را برای آن ها به یادگار گذاشته‌اند. در همین راستا، برای برقراری امنیت در شبکه های VoIP و جلوگیری از بروز آسیب های جبران ناپذیر، المانی با عنوان Session Border Controller یا SBC معرفی شده است.
SBC همچون فایروال شبکه های IP، در لبه ی شبکه VoIP قرار می گیرد و از این طریق کلیه ترافیک ورودی/خروجی را کنترل و آنالیز می کند. این المان، با اعمال مکانیزم های مختلف، حملات را تشخیص داده و مانع از بروز آن ها می شود. همانطور که در ابتدا اشاره شد، برای افزایش امنیت به میزان قابل توجه، علاوه بر روش های رایج، نیاز به تجهیزات خاصی می باشد که برای این منظور طراحی شده اند. SBC از جمله این تجهیزات می باشد، که برای این منظور ارائه گردیده است. با بکارگیری این المان و همچنین نکاتی که در بخش اول این مقاله ارائه گردید، می توان امنیت شبکه های VoIP را به میزان بسیار زیادی تامین کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه راهکارهای امنیتی ویپ، با شرکت ساعیان ارتباط تماس حاصل فرمایید.
- کپی برداری از این مقاله با ذکر مبنع ساعیان ارتباط مجاز است.
